Ik verveel me… Maar wat is verveling?
“Verveling is het verlangen naar verlangens”,
Lev Nikolajevitsj Tolstoj
Bovenstaande omschrijving van de Russische filosoof Tolstoj slaat voor mij de spijker op de kop. Als je je verveelt baal je dat je niets aan het doen bent. En dat niet alleen, je baalt ook dat je geen zin hebt om iets te doen. Dat is best tegenstrijdig; je hebt enerzijds niet genoeg zin om iets te doen maar anderzijds ben je wel ontevreden over dat je niets aan het doen bent. Ik zou verveling omschrijven als:
Een staat van niets doen en hier van balen, omdat je eigenlijk wel iets wil ondernemen maar niets de moeite waard lijkt te zijn.
Verveling ligt dus meestal niet aan een gebrek aan activiteiten die je kunt ondernemen. Zoek maar eens “wat kan ik doen tegen verveling” op Google en je wordt doodgegooid met lijsten vol leuke activiteiten die je kunt gaan doen. Maar wat is dan wel de oorzaak van onze verveling?
Wat moet je doen als je je verveelt?
1. Stop met bingen om verveling tegen te gaan
Je zou denken dat scrollen op je telefoon juist zou helpen tegen verveling. We doen het namelijk allemaal wanneer we ons vervelen. Wanneer we moeten wachten, bij de dokter of op het station bijvoorbeeld, zijn we geneigd gelijk onze telefoon erbij te pakken. Omdat we opzoek zijn naar prikkels.
Hoewel scrollen op je telefoon er op de korte termijn voor zorgt dat je minder verveelt bent, heeft het op de lange termijn een tegenovergesteld effect. Het zorgt er namelijk voor dat je minder minder zin hebt in andere activiteiten. Dit komt doordat je minder gevoelig wordt voor dopamine.
Dopamine als boosdoener
Dopamine is een stofje dat een belangrijke rol speelt in het beloningssysteem van de hersenen. Het zorgt ervoor dat we dingen ondernemen waarvan we denken dat het ons plezier gaat brengen (Lemke, 2021). Zoals verslavingsspecialist dokter Anna Lemke aangeeft in haar boek, wordt het verslavingspotentieel van drugs zelfs bepaald aan de hand van de hoeveelheid dopamine die er door de drug vrijkomt. Hoe meer dopamine hoe verslavende de activiteit.
Sociale media zijn zo ingericht dat er zo veel mogelijke dopamine vrij komt in de hersenen. Denken aan een activiteit waarbij dopamine vrij komt zorgt al voor een toename in dopamine. Dit zorgt er volgens dokter Lemke voor dat we ons continue verheugen op de activiteit. Hierdoor heb je bijvoorbeeld constant de neiging om je telefoon er weer bij te pakken op zoek naar prikkels.
Als we een dopamine high ervaren probeert ons lichaam het dopamine niveau in de hersenen weer op een normaal niveau te krijgen. Hierdoor gaan onze hersenen minder dopamine aanmaken. Wanneer we stoppen met de activiteit die ons in een high bracht komen we in een dopamine low terecht. Omdat dit onaangenaam is willen we eigenlijk zo snel mogelijk weer terug in een high komen waardoor we de neiging hebben om door te gaan met de activiteit. Dit lijdt dus tot bingen. Wanneer we bingen ontstaan er net als met andere drugs een vorm van tolerantie. Dit zorgt er dus voor dat ons brein minder gevoelig wordt voor dopamine en alle activiteiten minder plezier opleveren. Dit kan dus leiden tot momenten waar je wel zin hebt om iets te doen, maar niets je de moeite waard lijkt. Je verveelt je!
Timer instellen en afspraken maken
Een praktische tip om te voorkomen dat je gaat bingen is het instellen van een app timer. Stel bijvoorbeeld in dat je maximaal een uur op Instagram mag per dag. Na dit uur blokkeert de app en hierdoor wordt het bingen je moeilijker gemaakt. Daarnaast kun je met jezelf afspreken hoeveel afleveringen je wil kijken op Netflix, of kun je het jezelf makkelijker maken door midden in de aflevering te stoppen. Dit voorkomt dat je toch nog door gaat kijken door een spannende cliffhanger.
2. Stel leuke dingen uit om verveling te voorkomen
Eindeloos scrollen op Tiktok en Instagram is een vorm van bingen, maar Netflix is misschien wel de bekendste bingwaardige activiteit. Wanneer je op je vrije dag Netflix aanslingert en vijf afleveringen van je favoriete serie kijkt, wordt het plezier van elke aflevering minder en minder. Tot je op een punt komt waarop je besluit dat je het niet meer de moeite waard vind om verder te kijken.
Zelfs je favoriete serie, levert dan niet genoeg plezier meer op. Je kunt je voorstellen dat als dit gebeurt je nergens meer zin in hebt. Al helemaal niet in minder spannende dingen zoals opruimen of boodschappen doen.
Het is daarom belangrijk om leuke dingen uit te stellen en eerst de dingen te doen die je graag gedaan wil hebben. Je kunt daarom ook beter niet te veel scrollen op je telefoon aan het begin van je dag. Begin met de activiteiten die moeite kosten zoals schoonmaken, boodschappen doen en sporten bijvoorbeeld.
Denk na over de langere termijn
In tegenstelling tot de ‘leuke’ activiteiten komt er bij deze nuttige activiteiten niet direct dopamine vrij. Er zijn daarom weinig mensen die direct enthousiast worden van de gedachte dat ze vandaag boodschappen moeten doen. Echter zijn de meeste mensen blij nadat ze boodschappen hebben gedaan. Dit komt omdat bij activiteiten wel dopamine vrijkomt wanneer je ze hebt afgerond. Nuttige dingen doen zorgt voor een blijer gevoel en werkt vaak aanstekelijk. Je krijgt hierdoor zin om meer dingen te ondernemen en zult je daarom minder snel vervelen. Hoewel deze tips het je iets makkelijker kunnen maken is er vooral discipline nodig om je aan je afspraken met jezelf te houden. Wil je weten hoe je jezelf gemakkelijker kunt motiveren? Lees hier 3 tips voor motivatie.
3. Ga opzoek naar jouw ding
“Everything worthwhile in life is won through surmounting the associated negative experience.”
Mark Manson – The subtle art of not giving a fuck.
Zoals de quote van Mark Manson hierboven aangeeft: alle dingen van waarde in het leven kosten moeite. Een succesvolle carrière, het onderhouden van relaties, beter worden in je favoriete sport; het zijn stuk voor stuk dingen die veel tijd en moeite kosten.
Het hoeft niks groots te zijn
Probeer op zoek te gaan naar hetgeen jij de moeite waard vindt om je bed vooruit te komen. Het maakt niet uit wat het is: muziek, schrijven, een kruiswoordpuzzel of houtbewerking. Probeer iets te vinden en maak hier jouw ding van. Als het je lukt om iets jouw ding te maken wordt het onderdeel van jouw identiteit en wordt het voor iedereen vanzelfsprekend dat jij hier veel tijd en moeite in stopt.
Zoiets vinden is natuurlijk makkelijker gezegd dan gedaan. Het vereist veel discipline en consistentie om ergens goed in te worden en het kost tijd om routines op te bouwen. Toch is het de moeite waard om ernaar op zoek te gaan. Want als jij iets weet te vinden wat jij de moeite waard vind zul je je niet meer vervelen.
Heb je iets gehad aan deze tips tegen verveling?
Hopelijk wel. Ook al heb je hier geen lijst gevonden met ideeën voor het doen van activiteiten, kun je nu wel aan de slag met het anders inrichten van je leven om verveling tegen te gaan. Laat ons in de comments weten wat jij doet tegen verveling!
Boeken in dit artikel
Dopamine Nation – Finding Balance in the Age of Indulgence
Addiction expert Dr Anna Lembke.
The Subtle Art of Not Giving a Fuck – A Counterintuitive Approach to Living a Good Life
Mark manson
